Antoni Gaudi Biyografisi

Antoni Gaudi Biyografisi ve Bazı Eserleri

Gaudi ve eserlerini tanıtan Mimarhane Ankara öğrencisi Sinem Tekinarslan yazısını sizlerle paylaşıyoruz.

Antoni Plàcid Guillem Gaudí i Cornet İspanya’da Art Nouveau akımına öncülük eden Barselona’da bulunan ünlü eserlerinden dolayı, Barselona denildiğinde ilk akla gelen isimdir. Aslen Katalan olan Antoni Gaudí, 25 Haziran 1852’de Katalonya’nın Reus kentinde doğmuştur. Kazan yapımcılığı yapan bir aileye sahip olan Gaudí, bakırcı olan babası ve büyükbabasına yardım ederek alan ve hacim konularında yetenek kazanmıştır.

Mekanları tasarlama ve malzemeleri dönüştürme yeteneği, üç boyutlu tasarım için gerçek bir dehaya dönüşene kadar büyümüş ve gelişmiştir. Çeşitli hastalıklarından dolayı arkadaşları ile oynamak yerine doğayı gözlemleyerek vakit geçirmesi, Gaudí’nin ilerleyen zamanlardaki mimarlık hayatı üzerinde izler bırakmıştır.

1869 yılında Barselona’ya taşınan Gaudí, Escola Tècnica Superior d’Arquitectura’da aldığı mimarlık eğitimi sırasında gelir elde etmek amacıyla öğretmenleri ve dönemin seçkin mimarları ile çalışmıştır. Ortalama notlara sahip olan Gaudí, 1874-1876 yılları arasında askerlik için eğitimine ara vermiş, 1878 yılında mezun olmuştur.

“Qui sap si hem donat el diploma a un boig o a un geni: el temps ens ho dirà”

(“Bu diplomayı bir deliye mi yoksa bir dahiye mi verdiğimizi kim bilebilir? Bunu bize zaman gösterecek.”)

Antoni Gaudí’nin Escola Tècnica Superior d’Arquitectura diploması

Genç mimarın fikirleri, o zamana kadar yapılmış olanların salt bir tekrarı değildi dolayısıyla hiç kimse bu fikirleri kayıtsızca kabul edemezdi. Gaudí’nin diplomasını imzalayan Elies Rogent, Gaudí hakkında; “Bu diplomayı bir deliye mi yoksa bir dahiye mi verdiğimizi kim bilebilir? Bunu bize zaman gösterecek.’’ demiştir.

1878 Paris Dünya Fuarı’nda, Sanayi Devrimi sayesinde çok büyük maddi kazançlar elde eden dönemin varlıklı sanayicisi Eusebi Güell i Bacigalupi ile tanışan Gaudí için bu tanışma, mimarlık hayatının mihenk taşı olmuştur. Uzun yıllar Güell ailesinin mimarı olan Gaudí için bu dostluk, pek çok eserinin sergilenmesine kapı aralamıştır.

Kendine özgü mimari bir üsluba sahip olan Gaudí’nin eserlerinde; özgür biçimler, çarpıcı renk ve dokular mevcuttur. Birçok sanat akımından etkilenen Gaudí, her yapısında farklı akımları ve hisleri yansıtmaya çalışmıştır.

Gaudí’nin ilk çalışmaları gotik ve geleneksel İspanyol mimarisinin izini taşırken, zamanla kendi heykelsel biçimini yakalamayı başarmıştır. Mesleğinin henüz başlarında olan Gaudí bu dönemde, Osmanlı mimarisinde de etkileri bulunan, gotik rasyonalizm akımının öncüsü Fransız Eugene Viollet Le Duc (Eugene Emmanuel) etkisine girmeye başlamıştır.

“Bir eseri restore etmek, onun bakımını yapmak, onu onarmak veya yeniden yapmak değil belki de hiçbir zaman var olmamış bütünsel bir hale geri getirmektir.”

Viollet Le Duc / Dictionnaire raisonné de l’architecture française du XIe au XVIe siècle adlı kitabı

Gaudí, şimdiye kadar yapılmış olanların dışına çıkmayı hedeflemiş, deha ile çılgınlığın harmanlandığı fantastik yapılar üretme gayreti içinde olmuştur. Dönemin gözdesi beton yerine, yığma yapıları tercih eden Gaudí, malzeme sadeliği tercihi ile hiperboloidler, paraboloidler, konvekslikler, çifte burulmalı kolonlar gibi ürünler ortaya koymuştur.

Casa Vicens

İlk önemli eseri, Vicens ailesi için 1883-1888 tarihleri arasında yaptığı Barcelona’daki “Casa Vicens” adlı eseridir. Eserin tasarımını henüz 31 yaşındayken yapmıştır.

Casa Vicens’in tarzı, Neo-Mudéjar (Moorish, Endülüs Emevileri) mimarisinin bir yansımasıdır. Mozarabik kültürün neoklasik ve modernizm akımlarıyla iç içe geçtiği eser, Gaudí’nin öncülük ettiği Art Nouveau tarzını da yansıtmaktadır.

Dış görünüşünde bulunan çiçeklerin ve çatısında bulunan kubbelerin etkileyiciliği kadar iç tasarım da benzersiz özelliklere sahiptir. 4 katlı Casa Vicens ilginç döner kuleleri ve rengarenk çinileri ile ön plana çıkmaktadır.

La Sagrada Familia

Yapımına 1882’de başlanan La Sagrada Familia’nın ilk mimarı Francisco de Pauola del Villar ile kilise destekçileri arasında çıkan anlaşmazlık sonrasında projeye Gaudí dahil olmuştur. 139 yıldır inşasına devam edilen kilise, günümüzde Barselona’nın turist rehberlerinin baş köşesinde yer alan, kentin en görkemli yapısıdır. Uzun yıllardan beridir devam eden inşa süreci birçok kez kesintiye uğramıştır. Ömrünün 43 yılını bu çalışmaya adayan Gaudí’nin 1926 yılında ölmesi, yeterli fonun bulunamaması ve iç savaş çıkmasının ardından, 2. Dünya Savaşı ile kilise inşaatı büyük hasar almıştır. Çizimlerin ve modellerin de hasar aldığı bu dönemden sonra inşa süreci, planların yorumlanmasıyla devam etmiştir. La Sagrada Familia, inşa aşamasının bu kadar uzun sürmesi sebebiyle büyük hasarlar almış, ilk yapılan bölümler restore edilerek inşaata devam edilmiştir.

Gaudi’nin orijinal çizimlerinin yok olması sonucunda tahminler üzerinden devam eden projenin devam etmesini isteyenlerin yanı sıra, mimari üslup ve tasarım anlamında çok şey yitirdiğini savunanlar da vardır. Mesela Gaudi’nin kilisede taş kullanma arzusuna karşılık, tamamlama projesinde betonun kullanılması, mimarın fikirlerine saygısızlık olarak yorumlandı. Kentin MoMa direktörü Daniel Giralt ise “Gaudi ruhunu taklit etmek imkansız” diyerek inşaatın sonlandırılmasını ve Gaudi’nin çalışmasının korunması gerektiğini söylüyordu. Katalan ressam Antoni Tapies ise projeyi “mimari ve dini bir hata” olarak nitelemiştir.

Salvador Dali bu konuda “Projeyi, sanatçısı olmadan devam ettirmeyi düşünmek bile ihanettir. Bırakın kentin ortasında çürüyen bir diş gibi kalsın” demiştir. İnşaatın sürmesini destekleyenler ise “bir binaya resim muamelesi yapılamaz” karşılığını vermiştir.

Sonuç olarak UNESCO Dünya Miras Listesi’ndeki kilisenin inşa süreci günümüzde hızlanan teknoloji ile birlikte 2026-2028 yıllarında tamamlanması öngörülmektedir.

Sinem Tekinarslan

Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

Mimarlık Bölümü 2. Sınıf Öğrencisi

Kaynakça :

https://www.mimarhane.org/hafizasayi-1-2-2/

https://odogan.net/antoni-gaudi-hayati-ve-eserleri/

https://www.mimarlarneder.com/single-post/2018/03/16/Antoni-Gaudi

https://www.gzt.com/skyroad/bir-bakir-ustasinin-oglu-antoni-gaud-3549864

http://mimdap.org/2007/10/antoni-gaudi-mimarlydhy/

https://www.casabatllo.es/en/antoni-gaudi/

https://www.bilgiustam.com/antoni-gaudi-kimdir/

https://www.icmimaritasarim.com.tr/antoni-gaudi.html